Халықаралық энергия үнемдеу күні қарсаңында Studbolt Manufacturing-те энергия аудиті өтті.

11 қараша - Халықаралық энергия үнемдеу күні, осы күнді құру туралы шешім 2008 жылғы сәуірде Қазақстанда өткен SPARE үйлестірушілерінің халықаралық кеңесінде қабылданды. Сол кезде 20-дан астам ел табиғи ресурстарды орынды пайдалануға және жаңартылатын энергия көздерін дамытуға назар аудару қажеттігін қолдады.

Осы күннің қарсаңында Studbolt Manufacturing компаниясына "Energy on Track" ЖШС қызметкерлері энергия аудитін жүргізу үшін келді, бұл аудитке объектіні алдын ала тексеру, өткен жылдардағы ресурстарды тұтыну бойынша деректерді жинау, жабдықтар жұмысының параметрлерін өлшеу, сондай-ақ ғимаратты және оның инженерлік жүйелерін тексеру кірді.

Осы мүмкіндікті пайдаланып, біз энергия аудиторы Ельдар Богдановқа бірнеше сұрақ қоюды шештік:

- Ельдар, Қазақстан үшін энергия үнемдеу тақырыбы қаншалықты өзекті?

- Тақырып өте өзекті, ресурстардың тарифтері жыл сайын қымбаттап жатқандықтан, көптеген компаниялар қазір энергияны үнемдеу туралы ойланып жатыр. Бұдан басқа, ЖК және заңды тұлғалар, яғни жыл сайын баламалы 1500 және одан да көп тонна шартты отын көлемінде энергетикалық ресурстарды тұтынатын тұлғалар, сондай-ақ мемлекеттік мекемелер қазір мемлекеттік энергетикалық тізілімге енгізіледі және жылына бір рет энергетикалық аудиттен өтуге, ал қорытындылары бойынша – тұтынуды азайту жөніндегі бағдарламаларды әзірлеуге және іске асыруға міндеттенеді.

- Біздің білуімізше, NCOC компаниясы бұған дейін тендер өткізуді бастамалап, жергілікті кәсіпорындар мен өз жеткізушілерін дамыту және жетілдіру жөніндегі жұмыстарды қаржыландырып жатыр. Тендердің қорытындысы бойынша "Energy on Track" ЖШС осы компанияларға өтеусіз аудит жүргізуді ұсынады, осы ұсынысқа олар қаншалықты ықыласпен келісіп, ұсыныстарды орындап жатыр?

- Бұл жерде нақты жауап жоқ, энергия тиімділігі мен экология мәселесіне өте байыпты қарайтын компаниялар бар – олар кеңселерінде шамдарды ауыстырып, температура реттегіштері мен өндірістік жабдыққа жиілікті реттейтін жетектерді орнатады. Алайда қайталама аудитті (ескерту: әр 5 жыл сайын) өту кезінде, оны "тексеру үшін" ғана өткен компаниялар да анықталады, олар ұсыныстарды орындамағандықтарын қаржылық қиындықтармен түсіндіреді.

- Сізге өздері хабарласатын компаниялар бар ма?

- Ия, мұндай компаниялар да көп. Мысалы, зауыт қызметкерлері басшылыққа негізделген ұсынысты көрсету және еңбек жағдайларын жақсарту, осылайша өнімділікті де жақсарту, үшін жүгінеді; немесе энергия тұтынуды (ескерту: еске сала кетейік, бұл тек электр энергиясы ғана емес) азайту арқылы өнімнің өзіндік құнын төмендететін және өз бағаларын бәсекеге қабілетті ететін компаниялар да бар.

Біздің еліміздің аумағында құрылған мереке тақырыбына қайта оралайық. Біз 2020 жылғы энергияны тиімді пайдаланатын алдыңғы 25 ел рейтингін қарап, Қазақстанды олардың қатарынан таба алмадық.  Осыған байланысты бізде соңғы сұрақ туындады:

- Ельдар, энергия үнемдеу қажеттілігін түсіну және дамыту қандай қарқынмен жүріп жатыр? Мүмкін, мұндай "үнемдеу режиміне" көшу компания басшыларына тым қымбат болар?

- Бұл процесс белсенді түрде жүріп жатыр, бұл салаға өздерінің болашақ пайдасын көретін компаниялар инвестиция салудан қорықпайды. Сонымен қатар, қазір көптеген заманауи және арзан әдістер де бар. Бұл туралы тек компаниялар ғана емес, қарапайым азаматтар да ойлануы керек.

- Толығырақ айтып кете аласыз ба?

- Пәтерде де, кеңседе де коммуналдық төлемдерді үнемдеуге мүмкіндік беретін өнімдер бар, мысалы радиаторларға арналған шағылыстырғыш пленка, температура реттегіштері, жарықтандыруға арналған датчиктер мен диммерлер, сонымен қатар жылу сорғысы принципімен жұмыс істейтін кондиционерлерге де назар аудару керек.

Бұлардан басқа энергия үнемдеудің тегін әдісі де бар, - терезелерді, еденді үнемі жуып, жарықтандыру құрылғыларын сүртіп отыру.

# # #

Әдетте біз әр түрлі тауарларды өндіруге, тасымалдауға, пайдалануға және жоюға көп энергия жұмсалатыны туралы ойламаймыз. Бұл әрекеттер кезінде қоршаған ортаға әр минут сайын зиян келтіріледі: қалпына келтірілмейтін табиғи ресурстар азаяды, олардың жануы кезінде ластаушы заттар мен парниктік газдар ауаға түседі. Бүгінгі таңда Атырауда экология мәселелері өткір талқыланып жатқан кезде, ресурстарды тиімді пайдалану және оларды үнемдеуге ұмтылу қажеттігін тағы да еске салу маңызды.